Jos Driessen (1892-1945) was in eerste instantie grossier in schildersgereedschappen in Breda en na 1925 borstelfabrikant Machinale kwasten- en penseelenfabriek. Wellicht dat hij daarom als vertegenwoordiger in de verfwinkel van August van Wersch op de Bongerd in Heerlen kwam. De band met de familie Van Wersch was sterk. Vandaar dat Jos in 1920 vanuit de winkel op de Bongerd, toen nog Markt geheten, in Heerlen in bedden handelde. Waarom bedden? Hij kon natuurlijk niet in de winkel van Van Wersch een zelfde soort handel beginnen.
In mei 1921 trouwde Jos Driessen met Maria (roepnaam Marieke) van Wersch (1896-1948). Zij was de oudste dochter August van Wersch en Maria van de Werff. Helaas wist zij toen niets van de slechte geestelijke toestand van haar man en diens verleden.
Jos Driessen kocht in het voorjaar van 1921 het leegstaande pand Cerestraat F 149 in Breda. De maand daarop handelde Driessen hier in Prima Kwasten, Penseelen en alle soorten schildersgereedschappen. Dat had hij op de buitenmuur laten aanbrengen. In de Ceresstraat 149 (nu Ceresstraat 21) vroeg hij om een jongste bediende om zich in alle kantoorwerkzaamheden en vooral Duitsche correspondentie te bekwamen. Want hij adverteerde dat de zaak in Düsseldorf en Breda gevestigd was. Hun eerste kind werd hier in 1922 geboren. In 1923 verhuisde het gezin naar de Teteringenstraat ook in Breda waar dat jaar hun tweede kind geboren werd. In 1927 woonden zij hier nog steeds.
9 mei 1925
Gevestigd
Kwasten- en penseelenfabriek
Jos. Driessen.
EEN NIEUWE FABRIEK.
Hedenmorgen is in de voormalige, thans geheel gerestaureerde en gemoderniseerde fabriek der firma Kanters hoek Frederikstraat—Delpratsingel, geopend de nieuwe, veelbelovende kwasten- en penseelenfabriek van den heer Jos. Driessen, wiens grossierderij reeds in de schilderswereld een goeden klank had en wiens merk : „De Schildersvriend” de reputatie had van degelijkheid en duurzaamheid.
Aangemoedigd door dit succes hoeft de heer Driessen het aangedurfd een fabriek op te richten met een frontlengte van 30 meter. Door zijn streven om zijn clientèle eerlijk en accuraat te bedienen en uitsluitend prima waar te leveren, hoopt hij zijn succès te kunnen voortzetten en zijn renommée uit te breiden. Daartoe beschikt de fabrikant momenteel reeds over zes reizigers, die het geheele land bereizen en de relaties uitbreiden.
De nieuwe fabriek beantwoordt aan de hoogste eischen. Privé-kantoor, kantoren, monsterkamer, ontvangkamer, werkplaatsen, haarkamer, droogoven, emballage-ruimten zijn luchtig, ruim en doen prettig aan. Niets is gespaard om het ’t personeel aangenaam en gerieflijk te maken.
In de monsterkamer (foto links) waar een algeheele kijk op de zaak wordt gegeven, trekken bijzonder de aandacht de enorme variaties kwasten, penseelen, schablonen, verfemmers Russische en Chineesche haarsoorten, gummiborstels en tal van andere artikelen, welke daar door deskundige en smaakvolle hand liggen uitgestald.
Het lijdt geen twijfel of de energieke en werklustige fabrikant moet met deze fabriek en grossierderij het gedroomde succes behalen. Rest ons nog er op te wijzen dat zoowel in- als uitwendig alles ineen nieuw, frisch pakje is gestoken, zoodat de omgeving met de vestiging der nieuwe fabriek mede ten zeerste is gebaat.
De Kwastenfabriek
Het gebouw aan de Meerten Verhoffstraat in Breda stamt uit 1875 en valt nu onder Rijksmonumenten. Op de site van deze instantie staat dat het als leerlooierij gebouwd werd. Tussen 1890 en 1923 zat er de schoenfabriek Kanters in. Tussen 1924 en 1925 een spiegel- en lijstenfabriek Calluy. Hierna kwam de kwastenfabriek. Rijksmonumenten geeft geen data over deze fabriek. In de krant van 1925 staat dat Jos Driessen zich toen hier vestigde. Juni 1926 was er lichte paniek toen er brand uitbrak. Het bleek een kleine brand te zijn, maar de brandweer was wel met groot materieel uitgerukt. Gelukkig was de schade minimaal.
De fabriek stond aan de voormalige Frederikstraat, tegenwoordig de Meerten Verhoffstraat, om de hoek van de Delpratsingel, dus niet ver van hun huis.
Welk bedrijf er na 1948 in het gebouw gezeten heeft vermeldt Rijksmonumenten niet. Aangezien Jos Driessen in 1945 overleden was en Maria in 1948 erfden de kinderen het kapitaal. Een van de kinderen jaagde dat er totaal doorheen waardoor De Bataaf failliet werd verklaard en in 1954 werd de inboedel per opbod verkocht. Wellicht werd de naam van de fabriek door C. Volders overgenomen.Die had een borstelfabriek in het Ginneken in Breda. Na de oorlog verhuisde hij naar de Teteringsedijk. In 1952 adverteerde hij met de naam De Bataaf. Sinds 1992 zit het bedrijf C Volders & Zoon op Minervum in Breda als verfgroothandel.
Leerlooierij Streba kwam er in 1961 in. Aan de straatkant op de gevel zie je een wit vlak. Hierin stond de naam Streba.
Streba was ontstaan door de heren Stregels (+1984) en Bakker (+1976). Vanaf 1992 zat het bedrijf in Bavel.
Frederikstraat/ Delpratsingel
Het adres van de kwastenfabriek was in 1934 Frederikstraat 1, Breda. Voor het maken van kwasten werd varkenshaar, paardenhaar, dashaar, martenshaar, runderhaar en eekhoornhaar gebruikt. De kwasten/penselen werden aan lange tafels door zittende arbeiders in elkaar gezet. In november 1935 gaf hij zijn personeel een loonsverhoging en, in overleg met de arbeidsinspectie, de kans om over te werken tot 9,5 uur per dag voor het personeel boven de 16 jaar. De krant noemde hem een witte raaf: wel een zeldzaamheid in den tegenwoordigen tijd.
Jos Driessen had in 1936 een nieuw soort kwast ontwikkeld; in plaats van touwband werd nu roestvrij staal gebruikt om de haren vast te houden. Hij kreeg er patent op. Zijn merken waren De Schildersvriend, Bataaf en Albine. Het ging goed met het bedrijf. Hij had verschillende vertegenwoordigers in dienst die ook een auto kregen.
Het gezin leefde al die jaren, dank zij een tirannieke vader, in angst. Toch was het soms een mooie tijd toen zij als gezin ieder jaar naar Blankenberge op vakantie gingen. Driessen ontwikkelde zich in de oorlogsjaren steeds meer als een fanatieke aanhanger van het Duitse Rijk.
Op 10 april 1942 werd daarom de door haar aangevraagde scheiding van bed en tafel uitgesproken. Enkele maanden later, in juli 1942 plaatste zij een advertentietje in de Residentiebode waarin zij om een gemeubileerde woning vroeg op goeden stand (niet voor tijdelijk) door Dame met twee meisjes (14 en 10 jaar). De brieven moest wel naar de fabriek van Driessen gezonden worden. De twee meisjes waren haar jongste kinderen Truus en Leny. In 1943 toen hun vierde kind en dochter Annie in Heel en Panheel overleed, plaatste haar moeder in het Dagblad van Noord-Brabant een advertentie waarin zij het overlijden meedeelde van mijn geliefd dochtertje van bijna 18 jaar. Zij ondertekende de advertentie met M. van Wersch. Als adres had zij Seeligsingel 4 Breda opgegeven.
Na de bevrijding van Breda werd Jos Driessen gevangen genomen. Hij overleed in de Koepelgevangenis van Breda. Zijn weduwe bleef met de kinderen in het huis aan de Delpratsingel wonen.
Maria van Wersch overleed in 1948 in het ziekenhuis van Breda. Zij had na het overlijden van Driessen de fabriek zo goed als het kon geleid. De dochters erfden alles.
In 1953 werd het huis aan de Delpratsingel verkocht. Tijdens een verbouwing vond de nieuwe eigenaar tussen de 1e verdieping en de zolder een gedemonteerde Jawa motorfiets verstopt zitten. Had Jos Driessen die daar verstopt?
Failliet
Op 7 april 1954 verkocht het bekende bedrijf Troostwijk in opdracht van de curatoren van het faillissement de inboedel van de fabriek bestaande uit onder meer: twee gasgestookte ladendroogkasten geheel uitneembaar met electr. ventilatoren; twee electr. afscheermachines (Konrad Bauer Nürnberg); persmachine; indrijfmachine; aftrekmachine (Bauer); electr. afpluismachine (Josef Baer, Weingarten); demomachines; haarzeefmachines; ophaalmachines; twee gietijzeren kookketels; verrijdbare autom. van Berkel bascule; grote voorraden eerste kwaliteit kwasten en penselen, halffabrikaten, houten stelen en ringen, nieuwe trappen en ladders.
De Kantoorinventaris
o.m. Schrijf- en telmachines; “Lips” brandkast (L 170); adresseermachine “Elliott” duplicator; “Hasler” frankeermachine; schrijfbureaux,; kasten; werk- en sorteertafels; partijen cartonnen vouwdozen; gereedschappen, schilderbenodigdheden, enz enz.
Per abuis stond de straatnaam verkeerd geschreven: Maarten Verhofstraat 1 te Breda.
Klik op een van de vijf bovenstaande foto’s voor een vergroting.
Met dank aan de nakomelingen van de familie Driessen.
Klik hier voor Maria van Wersch in de Heerlense Tak.