Bejaarde chauffeur na miljoen schadevrij kilometers rijbewijs kwijt
“Politieagenten jaagden mij uit mijn auto”
LAREN, zaterdag
De gepensioneerde Larense verffabrikant A.H.N. van Wersch (84) huilde deze week voor het eerst sinds twintig jaar. Dat was toen hij voor zijn landhuis ‘De Aar’ in de Velthuijsenlaan zijn autootje zag rijden. Een week eerder had Van Wersch de zes jaar oude Mitsubishi verkocht. Nog een week eerder had de bejaarde zijn rijbewijs af moeten staan aan de gemeente.
door Charles Sanders
„Ik heb toen gebeld en gezegd dat het gemeentehuis anderhalf uur lopen was, dat ik dat echt niet kon opbrengen. Toen hebben ze m’n rijbewijs opgehaald. En nu zal ik nooit meer autorijden.”
De vraag blijft: was Van Wersch in zijn auto een gevaar op de weg of niet? De 84jarige komt onmiddellijk met zijn staat van dienst. In 1923 het rijbewijs gehaald, 19 auto’s versleten (van Chevrolet tot Volkswagen), ruim een miljoen kilometer gereden en nooit een boete of aanrijding. Ook nooit problemen met de politie.
Tot die herfstdag in oktober 1988.
Twee agenten
Van Wersch: ,Ik reed door Laren, was op weg naar de apotheek om medicijnen voor m’n vrouw te halen, toen ik plotsklaps een met de lichten flikkerende auto achter me zag. Twee agenten kwamen me vertellen dat ik m’n hoofd niet naar rechts had gebogen toen ik een zijstraat was gepasseerd. Terwijl ik daar nota bene wél een automobilist voorrang had verleend! Toen die twee in mijn rijbewijs lazen dat ik in 1905 ben geboren, gaven ze me de raad op te houden met autorijden en een fiets te kopen! Maar ik heb in geen zestig jaar meer gefietst, dán zou ik pas een gevaar op de weg zijn…”
Van Wersch hield er een rare smaak van in de mond, maar was het alweer bijna vergeten toen hij twee weken later weer iets meemaakte.
„Opnieuw een met de lichten seinende auto achter me, opnieuw politie. Dezelfde agenten, dit keer zou ik té langzaam over kruisingen hebben gereden. En dit keer zouden ze er voor zorgen dat ik een rijproef kreeg.”
Een onderhoud met de Larense korpschef van politie, Bijlsma, kon daar geen verandering in brengen. „Bijlsma vertelde me dat ik meerdere keren door zijn agenten op de weg was gesignaleerd terwijl ik niet veilig reed. Dat ik middels zo’n rijproef maar moest bewijzen of ik nog in staat was naar behoren auto te rijden.”
Van Wersch faalde. Zowel het theoretische als het praktische examen pakten desastreus uit. „Ik had boeken vol theorie-vragen uit m’n hoofd geleerd, maar twee nachten voor het examen kon ik niet in slaap komen. Ik nam slaaptabletten, maar niets hielp. Mogelijk verlies van het rijbewijs, van m’n auto, ik had de zenuwen. Zelf moet ik wekelijks naar de fysiotherapeut, mijn vrouw is onder doktersbehandeling, ik bracht haar altijd met het autootje. En dan de dagelijkse boodschappen, we wonen hier in het groen, de bakker is drie kwartier lopen!”
Tijdens het examen kreeg de oude man twee CBR-examinatoren in zijn auto die hem hem onmiddellijk naar het drukste verkeersplein van Hilversum loodsten. „Toen ik het plein op wilde rijden, grepen ze aan het: stuur en dwongen me te stoppen. Ik was kapot, daarna ging alles fout. Ik wist dat ik mijn rijbewijs verspeeld had. Normaal maakte ik nooit fouten in de auto. Ik had examenvrees omdat ik wist wat er in het ergste geval zou gebeuren.”
Maar de heer Bijlsma, korpschef van de politie in Laren, heeft een andere uitleg. Hij zegt: „Wij wonen en werken hier in een kleine gemeente, mijn agenten hebben diverse keren kunnen constateren dat de heer Van Wersch onzeker rijdt. Natuurlijk vind ik het voor hem persoonlijk heel triest dat hij zijn auto kwijt is, maar de verkeersveiligheid gaat voor alles. Er restte ons geen andere keus dan de man een rijproef op te leggen.”
Discriminatie
Harry Crielaars van de Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen (ANBO) noemt uitspraken als zouden oudere weggebruikers vaker gevaarlijk rijden dan anderen „pure discriminatie”. „Wij kennen het systeem: oude mensjes pesten. Wij horen dit zo vaak,” vertelt Crielaars. „Dat is makkelijk en dat is in. Het hoort bij de moderne cultuur. Net doen alsof iedereen boven de 70 debiel is en niet achter het stuur hoort.”
Op het ministerie van Verkeer en Waterstaat blijkt uit cijfers dat jaarlijks 2.000 automobilisten door de politie worden gedwongen hernieuwd rijexamen af te leggen. Ook blijkt hier uit cijfers dat ouderen beslist niet vaker de fout in gaan dan de gemiddelde weggebruiker.
Woordvoerster Patricia Bosboom vertelt: ,.Harde cijfers leren dat vooral jonge weggebruikers tussen de 18 en 24 de veroorzakers van ongelukken zijn. Niet de ouderen. En cijfers liegen niet.”
Uit die cijfers blijkt ook dat jaarlijks 50 automobilisten van 55 jaar en ouder een rijproef moeten afleggen. De overige 1.950 zijn veelal jongeren tot 24 jaar. Dit jaar was Van Wersch één van de bejaarden die zijn rijbewijs kwijtraakte.
Onterecht, naar zijn eigen overtuiging. Met het onder de aandacht brengen van zijn verhaal wil hij niet proberen het rijbewijs terug te krijgen.
„Want ik ben door alles flink in de war geraakt,” zegt hij. „Nu zou ik in een auto inderdaad geen stuiver meer waard zijn. Maar dat is door alles wat ik heb meegemaakt. Ik wil alleen dat andere bejaarde automobilisten niet zal overkomen wat mij is overkomen. Nu loop ik een uur om bij de apotheek medicijnen te halen. Maar misschien hoef ik niet lang meer te lopen, misschien komt het eind nu snel. Mijn gezondheid is in een maand sneller achteruit gegaan dan in de 84 jaar tot nog toe.
bron: Telegraaf 1989.
Naschrift: Guus was al in 1938 lid van de ANWB, dus in 1989 51 jaar.