De Heilige Familie in Berg en Terblijt.

Uit de boedel van Jan Bemelmans, (Kapellehof, Rijksweg) kwam deze schitterende  foto  van  voor  1940  tevoorschijn. Kleindochter Ria Jongen-Bemelmans, die er al weer vele jaren woont met haar man Toussaint, stelde hem beschikbaar aan Markant. Hij toont de ‘Heilige familie’, gefotografeerd voor de boerderij van Martens aan de Rijksweg in Berg en Terblijt. 

De ‘Aartsbroederschap der Heilige Familie’ was een Rooms Katholieke mannenclub waarbinnen de heren (met name de jonge heren), als hoofd van het gezin opgewekt werden tot een waardig godsdienstig leven. Of, zoals legerkapitein Henri Belletable, in 1844 de stichter van de broederschap, het zelf omschreef: De Heilige Familie moet in de parochies de aandacht voor en de toeleg op het innerlijk godsdienstig leven en het christelijk huisgezin levendig houden.

Vooral dankzij de inspanningen van de paters Redemptoristen kreeg de broederschap wereldwijd afdelingen en telde zij in 1894 400.000 leden, waarvan circa 100.000 in Nederland. In 1951 was dat zelfs 700.000 respectievelijk 300.000. Daarna kende de broederschap alom een sterke neergang en is zij in de jaren zestig opgeheven. Maar, zeker voor de oorlog, was de broederschap springlevend, ook in Berg en Terblijt. Maandelijks kwamen de broeders na de Hoogmis bijeen om zich te laten stichten. Als bewijs van lidmaatschap droegen zij de goudkleurige medaille met blauw lint. Op de foto ging het wellicht om een speciale gelegenheid, want ook Bisschop Lemmens was erbij. Wie weet er meer van? In ieder geval konden Ria Jongen, Ida Duijkers en Truia Claessens de (meeste) namen bij de gezichten thuisbrengen..

bron: Markant nr. 18 – Juni 2011

Zittend vooraan, vlnr:
1. …………….. Leveau
2. ……………… Schepers
3. Michiel van Wersch, geboren 19 maart 1864.
4. Alfons Brouwers (Schone Poel).
5. Arno Bude (Korte Kerkstraat)
6. Pastoor Penders (‘Bouwpastoor’)
7. Bisschop Lemmens
8. Kapelaan Janssen
9. Hub van Kan (vader van Sjoke)
10. Huber Prickaerts ( van Jules)
11. Jo Prickaerts
12.  Sjeng Meijers (Vilt)
13. Hubert Stassen (Op de Bies)

Middelste rij, vlnr:
1. Jules Duijckers (Rasberg)
2. Sjeng Janssen (Kleinstraat)
3. Harrie Meens (Terblijt)
4. Sjo Schols
5. Hubertus Kleijnen (Grote straat)
6. Sjeng Stassen (Op de Bies)
7. Giel Starmans (Terblijt)
8. Hubertus Kersemaekers (ongetr.)
9. Pie Boosten (Terblijt)
10. Laurent Ubags (Langen Akker)
11. Opa Jan Bemelmans (Rijksweg)
12. Laurent Cools (Rijksweg)
13. Jan Kersemaekers (van John)
14. Martin Prickaerts
15. Ber Heijnen
16. Jan Schols (Schone Poel)
17. Hubertus Cobben (Terblijt)
18. Servé Spronk
19. Hubertus Duijkers (vader Ida)
20. Sjeng Bovens (Terblijt)
21. Sjo Geelkens (Rasberg)
22. Hubertus Frijns (Terblijt)
23. Sjeng Ubags (Kleinstraat)
24. Eduard Bemelmans
25. Jos Leveau (Kleinstraat)

Achterste rij, vlnr:
1. Jan Goossens (Terblijt)
2. Eugène Huids (Vilt)
3. Wiel Schepers  (Vilt)
4. Pierre Goyen (Terblijt)
5. Sjo Goossens
6. Huub Lortije (Rijksweg)
7. Jo Lacroix  (Kleinstraat)
8. Sjo Bovens (café Bovens)
9. Mathieu Schols (Grote straat)
10. Michiel Prickaerts (Grote straat)
11. Jan Ackerman (Schone Poel)
12. Pierre van Kan (Terblijt)
13. Hubert Claessens (Boerenleenbank
14. Sjeng Sleijpen (van Liza)
15. Sjeng Ubags (Kleinstraat)

Diverse malen werd op het eind van de 19e eeuw en begin van de 20e eeuw op de bidprentjes geschreven dat de overledene lid was van het (aartsbroederschap) van de Heilige Familie (Jezus, Maria en Jozef).

Geschiedenis

Het broederschap van de Heilige Familie werd in 1844 in Luik door de Nederlander Henri Belletable (Venlo 1813 – Hoei 1855) gesticht met medewerking van de paters Redemptoristen. Hij was kapitein in het Belgische leger en had zich pas in 1837 tot het katholieke geloof bekeerd. Het doel was de ontkerstening van de huisgezinnen tegen te gaan (toen al) of zoals zij het zelf omschreven: De H. Familie moet in de parochies de aandacht voor en de toeleg op het innerlijk godsdienstig leven en het christelijk huisgezin levendig houden. De H. Familie werd al sinds de 17e eeuw vereerd en het broederschap werd een uitbreiding daarop.

In 1844 bracht hij dus in Luik voor het eerst zijn idee voor een nieuwe broederschap in praktijk. Hij organiseerde bijeenkomsten van twaalf (naar het voorbeeld van de apostelen) leken, meer bepaald werklieden die samen zouden bidden, terwijl ze dronkenschap en losbandigheid afzwoeren. In 1845 werd deze broederschap, mede dankzij de voorspraak van de redemptorist V. Dechamps (later kardinaal en aartsbisschop van Mechelen), door de Luikse bisschop Van Bommel officieel opgericht. In 1847 werd de broederschap bij pauselijk decreet van paus Pius IX verheven tot aartsbroederschap. Vooral dankzij de inspanningen van de redemptoristen kreeg de aartsbroederschap wereldwijd afdelingen en telde ze in 1894 400.000 leden, waarvan circa 100.000 in Nederland. In 1951 telde de aartsbroederschap 700.000 leden, waarvan circa 300.000 in Nederland. Daarna kende de broederschap alom een sterke neergang. In 1865 was er begonnen met een eigen tijdschrift Zondagsblad voor het katholiek Huisgezin. En natuurlijk werd met de Heilige Familie het gezin van Jezus Maria en Jozef bedoeld. Iedereen mocht en kon ook lid worden. In 1851 werd de eerste afdeling in Nederland opgericht. Op 16 december 1951 werd het 100 jarig feest in Den Bosch gevierd.

In 1938 werd voor de kerk van de H. Familie in Venlo een standbeeld van Belletable, stichter van de aartsbroederschap van de Heilige Familie, onthuld. Op de sokkel kun je het volgende lezen: Henri Belletable, geb. Venlo 8 april 1813, overl. Hoei 5 december 1855. Stichter van de Aartsbroederschap der H. Familie. Laten wij hun lot verbeteren door hen terug te brengen tot den godsdienst. En in het voorportaal van deze kerk zie je een gedenksteen waarop staat: Tot hulde en nagedachtenis van kapitein Henri Belletable den eeren en vromen Venlonaar stichter van de aartsbroederschap van de H. Familie is deze kerk gebouwd en aan de H. Familie toegewijd.

Vanwege de restricties die de Belgische wet hem oplegde was Belletable pas in 1848 in staat om te trouwen met Elisabeth Stassart, de vrouw met wie hij al sinds circa 1835 door het leven ging en bij wie hij op de dag van zijn huwelijk al twee kinderen had. Vermoedelijk is dit de reden geweest waarom nooit met een zaligverklaringsproces is begonnen, zijn cultus nooit verder is gegroeid en de Familiekerk niet in het bezit is van een echte relikwie van Belletable.

Je kunt niet spreken over een wereldwijde verspreiding van de verering van de H. Familie. Wel zijn er kerken in Duitsland (oa Berlijn, Hannover) en diverse kerken in Nederland (o.a Rotterdam, Amsterdam, Venlo, Den Bosch) en België (o.a. Gent, Antwerpen, Deurne). Maar de meest bekende kerk staat in Barcelona: de Sagrada Familia van Gaudi.

Natuurlijk werd er ook een blad uitgegeven met de passende naam Familieblad, met als ondertitel: Officieel orgaan van de Aartsbroederschap der H. Familie en Zondagsblad voor het katholiek huisgezin. Dit blad bestond nog tot 1969 en verdween met de 101ste jaargang.

bron: oa: http://www.meertens.knaw.nl

Klik hier voor Michiel van Wersch in de Wijlrese Tak.