Heerlens winkelcentrum dicht wegens instortingsgevaar.
Sluiting in feestmaand grote strop winkeliers
HEERLEN • Voor vijftig Heerlense winkeliers dreigt een miljoenenschade, nu winkelcentrum ’t Loon dreigt weg te zakken in onderliggende mijnschachten. Met de feestdagen voor de deur blijven de winkels op slot: Vooral de kleine ondernemers vrezen voor hun voortbestaan.
Bij een nachtelijke wandeling keken Marcelle en Paul van Wersch nog één keer naar hun cadeaushop Kado van Bo. Donderdagavond om half negen, een paar uur eerder, moest het hele winkelcentrum ’t Loon acuut worden ontruimd. Juist op koopavond. “Misschien is het wel de laatste keer dat we de winkel hebben “gezien,” zegt Paul van Wersch, die bij het hek om het winkelgebied staat. De omgeving is afgezet vanwege. het instortingsgevaar. “Het lijkt wel een spookstad,” zegt Marcelle.
“De kans is groot dat een deel van het winkelcentrum wordt gesloopt”, zegt de Heerlense burgemeester Paul Depla (PvdA). “Dat besluiten we zo snel mogelijk. De komende dagen of weken.” Met het meest positieve scenario, dat de grond onder het winkelcentrum uit zichzelf stabiliseert, houdt niemand meer rekening. Sterker nog: het is niet ondenkbaar dat het winkelcentrum uit zichzelf wegzakt of instort. “De situatie verslechtert per uur;’ zegt Marcelle van Wersch. Volgens Depla beweegt de grond op ongeveer 100 meter diepte. Ook in een naastgelegen flat zitten scheuren. Vermoed wordt dat de verzakking verband houdt met een oude mijngang onder het winkelcentrum. Dit wordt nog onderzocht. Het lijkt erop dat het Heerlen van nu wegzakt in het Heerlen van vroeger. Vrijdagochtend is het hele winkelcentrum op slot gegaan. Niemand mag meer in de buurt komen. Bestellingen aan klanten kunnen niet worden geleverd en voorraden van supermarkten staan op het punt te bederven.
Ondernemers zien de winsten in hun jaarlijkse succesmaand december in het niets opgaan. De kans dat voor de feestdagen nog wordt gewinkeld in ’t Loon is nihil. “Wishful thinking;’ zegt Marcelle van Wersch. De kelder onder haar woonhuis en het grote magazijn achter de winkel Kado van Bo staan vol met ingekochte lampen, kandelaars, geurkaarsen, allerhande cadeau artikelen en kerstspullen. “Kerstspullen verkoop je niet in de lente,” zegt Van Wersch. Ze kan zich niet voorstellen dat ze de komende maand thuiszit. ,,Al 25 jaar staat bij ons december in het teken van de winkel. De omzet in deze maanden is net zo hoog als in de eerste drie kwartalen van het jaar bij elkaar:’
PLEISTER
December had de pleister op de wonde moeten zijn, zegt Van Wersch. Ze hield rekening met ongeveer honderd klanten per dag. En die kon ze gebruiken. De afgelopen jaren ondervond Kado van Bo de economische neergang aan den lijve. En ook de wegwerkzaamheden rond het winkelcentrum, die pas twee weken geleden klaar waren, lieten hun sporen na. “Dat zorgde voor veel minder klanten. Met de feestdagen hoopten we de kosten van dit jaar te dekken.” “De totale schade loopt in de vele miljoenen.” zegt Frank Ackermans namens de vijftig winkeliers van ’t Loon. ,,veel kleine ondernemers vrezen voor hun broodwinning. De sfeer onder de winkeliers is verdrietig en droef.” Maandag wordt een loket geopend voor ondernemers en hun personeel waar ze zich kunnen aanmelden voor een speciale bijstandsuitkering. “Mensen kunnen wellicht hun huis niet meer betalen,” vreest Van Wersch.
In augustus waren in de parkeergarage onder het winkelcentrum de eerste scheuren te zien. Toen schoenmaker Raimondo Vattaccio deze week merkte dat de band van zijn zolenfrees van de machine liep, wist hij dat het écht fout ging. Precies onder zijn winkel verzakt de grond. In zijn zaak staan 500 paar schoenen die onaangeroerd blijven. Hij vreest dat de machines wegzakken, met grote schade tot gevolg. Als Van Wersch haar zaak in ’t Loon moet sluiten, is dat waarschijnlijk dè nekslag voor Kado van Bo. “Ik ben 25 jaar geleden met mijn zus begonnen. Maar dat dit het einde zal zijn: ik wil het gewoon niet geloven.”
bron: Algemeen Dagblad 3 december 2011, Foto: Koen Verheijden. Tekst: Daan Hakkenberg.
Wikipedia.org schreef over het winkelcentrum: Op 12 oktober 2011 werd bericht dat de ondergrondse parkeerplaats gestut moest worden vanwege een waargenomen verzakking. De grond zou in beweging zijn en druk veroorzaken op de steunpilaren van de garage, welke op dat moment al enige scheuren vertoonden.
Op 30 november werd een deel van het winkelcentrum ontruimd omdat de de veiligheid van een tiental winkels niet langer kon worden gegarandeerd. Nog geen dag later liet Burgemeester Paul Depla van Heerlen het gehele complex ontruimen om ieder risico bij een eventuele instorting van de parkeergarage te voorkomen.
In de avond van 1 december verslechterde de stevigheid van de grond onder de pilaren zodanig dat de kans op instorting van de parkeergarage bijna onvermijdelijk werd geacht. Vermoed werd dat oude mijngangen van de Oranje-Nassau mijn die onder het winkelcentrum doorlopen hiervan de oorzaak zouden kunnen zijn. Ook werd de mogelijkheid geopperd dat de oorzaak ondieper lag, op 30 tot 55 meter in kalksteenlagen uit het Krijt. Door chemische verwering en uitspoeling met koolzuurhoudend grondwater zouden daar oplossingsholten kunnen zijn ontstaan.
Na verder onderzoek werd in november 2012 verklaard dat de oorzaak inderdaad lag bij de mijnbouw in het verleden. Omdat na de sluiting van de mijn een ondiepe mijngang, dicht onder de overgang van carboon naar dekterrein, niet geheel was opgevuld, was in de loop der tijd de draagkracht van de ondergrond van het gebouw aangetast.
Afgezette winkelgebied op 4 december 2011
Op 2 december 2011 werd door de gemeente Heerlen aan de eigenaar opdracht gegeven om het gedeelte dat op instorten stond gecontroleerd te laten slopen. Dit als reactie op het feit dat de toestand van het ondergrondse gedeelte steeds verder verslechterde. Men wilde een asbestwolk die vrij zou komen bij spontaan instorten van het complex voorkomen.
In de vroege ochtend van 3 december ontruimde men in opdracht van de gemeente Heerlen alsnog de woontoren boven het winkelcentrum. Eerder berichtte de gemeente dat de betreffende toren op een eigen, veilig, compartiment stond en in die hoedanigheid geen gevaar vormde voor bewoners en omgeving. Toch werden de bewoners nu naar aanleiding van de steeds verdere verslechtering van de situatie geëvacueerd. Omdat gas en stadsverwarming voor het hele complex werden afgesloten was verblijf in de woontoren ook niet goed meer mogelijk.
Op 7 december werd in de vroege ochtend begonnen met de gedeeltelijke sloop van het winkelcentrum. Na 4 dagen was het deel wat verzakte, losgemaakt van de rest van de gebouwen. Hiermee waren verdere gevaren bezworen.
Op 23 december was de sloop gereed, waarna de bewoners naar hun woning terug konden keren en de omliggende straten weer vrijgegeven werden. Het winkelcentrum zelf werd heropend op 11 februari 2012. De werkzaamheden hadden op dat moment tien weken in beslag genomen. De helft van de getroffen winkeliers keerde niet terug in het nieuwe gedeelte.
In maart 2014 wilde de Gemeente het winkelcentrum slopen. In januari 2015 stond in de krant dat het winkelcentrum ’t Loon dreigt te verdwijnen. Volgens de gemeente concurreren zaken als schoenen- of kledingwinkels in ’t Loon met de winkels in het centrum, en dat is ‘niet wenselijk’. In de ambtelijke stukken van de gemeente wordt C&A als voorbeeld genoemd van een winkel die ongewenst is in ‘t Loon. Op termijn zouden alleen service-winkels als supermarkten, drogisterijen of een slijterij in ‘t Loon kunnen blijven.
In oktober 2016 bestond het winkelcentrum 50 jaar.
Klik hier voor Marcelle van Wersch in de Wittemse Tak.