2018
Met vastenavond 2018 vierde Harry van Wersch zijn 5 x 11 jaar jubileum als (oud) prins van Heerlen.
1963
„Winkbülle” proclameerden hun stadsprins
Prins Harie I daalde neer uit ijle
schouwburghoogten
HEERLEN. In een aanvankelijk meer pompeuze, dan in een met carnavalsstemming doortrokken sfeer, hebben de „Winkbülle” die dit jaar hun derde lustrum vieren, zaterdagavond in een goed bezette stadsschouwburg afscheid genomen van Prins Peter I, om vervolgens in aanwezigheid van „Winkbülle” en Winkbuulkes”, van carnavalsverenigingen uit Heerlen, Maastricht, Weert, Kerkrade en zelfs uit Keulen Prins Harie 1 tot nieuwe zottenvorst te proclameren. Harie 1, in het dagelijkse doen Harry van Wersch, zakte in een regen van kleurige ballonnen, „verpakt” in een reuzendoos-van-een-bekend-sigarettenmerk uit ijle schouwburghoogten neer om te midden van zijn vrolijke onderdanen zijn hooglustig en prinselijk ambt te aanvaarden.
Daar op het enorme podium, te midden van tientallen schitterend geklede carnavalsgasten -de veelkleurige uniformen en de fonkelende onderscheidingen maakten van het geheel een groots schilderij- installeerde opperwinkbuul Wiel Knipa, die de avond op zijn eigen adremme wijze leidde, Harry v. Wersch tot stadsprins Harie I. Met veel alaafs en touches verliep dit spektakel en toen Wiel Knipa het einde van het eerste gedeelte in de schouwburgzaal aankondigde, begon in de bovenste foyer een drukke receptie tijdens welke o. a. de Flaarisse van Geleen en de Grensuule van Vaals met veel „hoempa” opmarcheerden. In een lange stroom schuifelden de aanwezigen tot bij de nieuwe prins om hem en zijn ouders de hand te drukken.
Zo deed ook burgemeester dr. mr. Charles van Rooy, die de nieuwe prins op het podium reeds als eerste had toegesproken. Het aan de receptie aansluitende bal verliep ook nu weer in „stimmung und heiterkeit” op de tonen van The Swa1lows en de links en rechts aanwezige hofkapellen, die dapper tegen elkaar inbliezen, daarbij gesteund door de luidkeels zingende narren en zotten die springend en schunkelend prins Harie’s regeringsperiode inluidden. VELE GASTEN
Toen het grote doek in de zaal uiteenspleet heette Wiel Knipa de aanwezigen welkom en stelde hij op de “buun” aanwezige carnavalsverenigingen voor. Daar stonden de Braggelère, Vrègelère en Eekesmenkes. De HTS Vèrkens en de Paljasse, voorts stonden natuurlijk opgesteld de gastheren, de Winkbülle met hun elvenraad, hun ere-raad, de stedenmaagd, de prinsenraad, de hofkapel en de prinsengarde. Op de voorgrond troonde nog prins Peter I. Achtereenvolgens verschenen toen op het podium, geïntroduceerd door de opperwinkbuul, de Maastrichtse Tempeleers, de Kirchroatsjer Vasteloavendsverein, de Weerter Roggestèkers en de carnavalsvereniging Köln-Deutzer. Voordat deze buiten Heerlense verenigingen, of in hun geheel of met een deputatie verschenen, sprak nog eenmaal prins Peter I zijn onderdanen toe. Vol weemoed bekende hij dat hem het afscheid niet licht viel, maar verklaarde tegelijk dat hij er trots op was stadsprins van Heerlen en de Winkbülle te zijn geweest. Het was Wiel Knipa, die Peter I moest onttronen.
PETER 1: „GOEDE PRINS”
Voordat hij dit deed, prees hij hem in naam van allen voor het feit dat hij een goed prins was geweest. Achtereenvolgens werden hem ontnomen de scepter, het teken van zijn macht, de prinsenketen en de prinsenmuts, die aangeeft dat de vorstelijke drager over een narrenrijk regeert.
De muts werd hem echter weer teruggegeven: zonder de prinsenveren mag hij deze tot in lengte van dagen blijven dragen, zij het niet meer als prins Peter I, maar als Peter Oostwegel. Ten overstaan van de prinsenraad werd hij vervolgens tot lid van deze raad benoemd. Zijn regeringsperiode werd afgesloten met een donderend applaus en vele alaafs, uitingen van oprechte waardering.
Na het optreden van de Tanzmarriechen van de Rogstèkers, bood de edelsmid Willy Bour de Winkbülle ’n juweel van ‘n nieuwe gulden prinsenketen aan, compleet met de namen van alle Heerlense prinsen gegraveerd in de met de hand vervaardigde schildjes. Prins Peter ontving bij zijn afscheid tevens een beker met inscripties, hem geschonken door de federatie van Heerlense carnavalsverenigingen.
HARIE I
Luttele minuten later daalde Heerlens nieuwe prins af van zijn carnavals-Olympus waar hij tot dan tussen andere goden en vorsten gesluimerd had. Na zijn installatie, wederom verricht door Wiel Knipa, las prins Harie 1 zijn proclamatie waarin hij o. a. de politiek uit ’t carnaval van dit jaar bande, verklaarde dat men in Heerlen zonder aannemer niet bouwen kan, en voorts de wens uitsprak dat de optocht het hoogtepunt van de carnavalsviering mag zijn.
Burgemeester Van Rooy kreeg een hartelijk applaus toen hij daarna op het podium verscheen om de nieuwe prins toe te spreken. Hij memoreerde dat wat de Winkbülle in de 15 jaar van hun bestaan hebben opgebouwd. Hij was vol lof dat de Winkbülle altijd kans hebben gezien een stijlvol carnaval te vieren, iets wat hij geen lichte opgave vond. Hij vroeg een applaus voor deze prestatie en dankte ook nog eens speciaal exprins Peter I. Tenslotte sprak hij de hoop uit dat prins Harie I zijn prinselijke waardigheid zal weten te dragen tot plezier van hemzelf en zijn onderdanen en verliet vervolgens onder applaus met de carnavalsgroet de „buun”.
VRèGELARIJ
Nu stapten om beurten de verschillende gastverenigingen naar voren en begon het gezellige ,vrègele”. De vegen die Heerlen uit de Maastrichtwinkbuul Keeetteetse, Kerkraadse. Weerter en Kölner pannen kreeg, werden door de opperwinkbuul Knipa echter keurig geretourneerd. Over en weer gingen de onderscheidingen en tenslotte benoemde de Kölner president alle aanwezigen wegens hun spontane „alaafs” tot echte „Kölner”. Tussen dit alles door, zong eenieder oude en nieuwe schlagers. De toespraken die reeds in de schouwburgzaal zo smeuïg waren afgestoken werden tijdens de receptie in de foyer gevolgd door nieuwe, gehouden door carnavalsverenigingen en carnavalsvierders.
BURGERVADER ONDERSCHEIDEN
Hier was het ook dat de opperceremoniemeester van de Tempeleers met de groeten van Maastrichts burgervader, burgemeester Van Rooy onderscheidde met de „orde van de Kokkerel”. Een en ander was door de Winkbülle uitstekend georganiseerd en de inzet van de regeringsperiode van Harie 1 belooft iets goeds voor het carnaval van 1963.
SPIJTIG
Spijtig vonden wij het dat Willy Bour, voor zijn prestatie als edelsmid niet in front van de vele aanwezige Winkbülle en Winkbülkes en van de talrijke gasten werd onderscheiden. Tenslotte was men toch vol lof over de fraaie nieuwe prinsenketen die stadsprins Harie I trots voor het eerst draagt.
bron: Limburgs Dagblad februari 1963
Onder de rook van de LANGE JAN
Heeft Haarie I ’t van de Van Werschen?
Wat bleekjes en een beetje bekaf van al die emoties, niet in het minst van dat uurtje handjes geven in de schouwburgfoyer, zat Zijne Doorluchtige Hoogheid Stadsprins Haarie I (Oppernar van vierenzestigduizend negenhonderd-zoveel Winkbülle), geflankeerd door zijn ouders in een kamer vol lege stoelen ergens achter het toneel. Een paar seconden slechts. Toen haalde hij diep adem, nam met een zwierig gebaar zijn muts met de zwiepende fazantenveren van zijn hoofd, streek door zijn krullen en keek ons met een geamuseerde glimlach aan.
Onderschrift foto: Haarie I, telg uit de Oostwegeliaanse dynastie, tussen zijn rasechte Winkbüllevader en ziin moeder, die een „Lamaekesje” is.
Interview met onze nieuwe stadsprins
Met een mengeling van beroepsmatige (excuseer dat germanisme) brutaliteit en persoonlijke interesse hebben wij een rammel vragen op Zijne Doorluchtigheid afgevuurd, die brave, in de carnaval vergrijsde Winkbüllemagistraten ongetwijfeld als majesteitsschennend moeten hebben beschouwd. Het zij zo.
Prins Haarie is echter een historische prins. Niet alleen verscheen hij, letterlijk en figuurlijk ten tonele in het seizoen dat onze stadscarnavalsvereniging haar derde lustrum viert, hij is ook de eerste prins in de 15-jaar oude Winkbüllehistorie, die in een wit, inplaats van in het conventionele zwarte, rokcostuum zijn entree maakte.
Vandaar vuurden wij: “Leeftijd?” – “Drie-en-twintig jaar” “Beroep?” “Bij pa in de zaak.” -“Welke zaak, er zijn zoveel Van Werschen in Heerlen”? -(bestraffende blik) “Het schildersbedrijf in de Emmastraat 10a – “Aha, u wordt pa’s opvolger?” -papa: “Komt, dat in de krant?” -Prins Haarie I (Diplomatiek):”Ik ben zijn enige zoon, die in de zaak is. Ik heb nog twee oudere broers” – “Verkering?” – (tactisch) “Ich höb kennis.” “Hobbies?” — Knipa droogjes “Ontzettend veuël hobbies, mar die mieëste zint getrouwd!”
Aan het gelach schijnt geen einde te komen. Zelfs de lijfwacht (een lid van de prinsengarde, zonder helm) giert. We hebben, zonder permissie dit keer, meegegierd. Het betekende het einde van het interview, althans van de vragenknallerij. De rest van het vraaggesprek werd een gezellig babbeltje, waarbij we over alles gepraat hebben, behalve over het weer.
We distitlileerden daaruit dat Z.D.H. Haarie 1 buiten de carnavalstijd Haarie van Wersch (in het Heerlense Haarie Van Weësj) geheten, in zijn vrije tijd een enthousiast paardrijder, tennisser en (neen, niet bridger!) maar toeper is. Dat zijn “kennis” Marleen heet, dat zijn militaire diensttijd (als cavelerist) erop zit, dat hij in oktober 24 wordt , geen greintje last had van hoogtevrees toen hij tien minuten lang, hoog boven in de toneeltoren hing: “dat ding hing te bungelen”, dat hij aan de r.k. Schildersschool in Maastricht studeert (hij zit momenteel in zijn praktijkjaar) voor het meester-diploma en dat hij twee charmante ouders heeft. Zijn vader is een rasechte Heerlenaar, evenals, bijvoorbeeld, het geslacht Oostwegel, waarvan telg Peter, Haarie’s prinselijk voorganger was. Peters voorganger, Paul I (eveneens een Oostwegel) is de zoon van een nicht van vader Van Wersch. „We zijn in de Oostwegeliaanse dynastie getreden”, grijnsde de Opperwinkbuul in de loop van het gesprek.
Op die vraag of Haarie I zijn voorliefde voor de vastenavond nou van zijn vader of van zijn moeder geërfd heeft, antwoordde papa: „Ich geleuf toch wal datte ’t van de Van Weesje hat”. Maar die these kwam op losse schroeven te staan toen bleek dat mama een geboren Sittardse, zogezegd een „Lamaekesje”, is. „En dat is ing ouw carnavalssjtad”, zed iemand uit het aanwezige Winddbüllekader, „die houwe de vastèlaovend al, wie vir ’t nog mooste gao lieëre!”
Meer Enthousiasme
Aan het eind van de audiëntie hebben we Zijn Doorluchtigheid de klassieke vraag gesteld “hebt ge nog wensen met betrekking tot de gang van zaken in uw carnavalsrijk?” Voor de prins daarop iets kon zeggen, had zijn moeder al geantwoord: “Dat de Heëlesje luuj get meër enthousiasme en d’n daag lekgebiej d’n optoch!”
“Doa haste de Zittesje!” kwam pa prompt.
Knipa viel ’s prinsen moeder bij: “’t gaat op het ogenblik wel, Als ’t nog meer achteruit ging, zou ’t hier net zo stil zijn als in Kerkrade!”
En Zijne Doorluchtigheid zelf? Hij knikte slecht. “Ik bin gans minnig maol zelf langs d’r kant gestange went d’r prinsewagel langs kaom (’t veurig jaor kreeg ich nog ’n appelsieng in ’t gezich van d’r Peter), mar dan sjtonge de luuj alleneuj zoeë te kieke…” en hij trok een gezicht, dat een kostelijke imitatie was van iets dat het midden hield tussen een onwijze apekop en een dodenmasker.
Eén ding is zeker: Zo zal het Winkebüllerijk zijn heerser nóóit zien kijken!
bron: Limburgs Dagblad 12 februari 1963.
Klik op een van deze vier bovenstaande advertenties voor een vegroting.
In de 70 en 80-er jaren had Harrie een schildersbedrijf. Vandaag de dag heeft zijn zoon Paul het schildersbedrijf overgenomen. Klik hier voor zijn website.
1977
Mevrouw van Wersch was maar een van de tientallen buren van de HTS in Heerlen die gisteren een leuk bosje fresia’s aangeboden kreeg door een aardige jongeman. De studentenvereniging viert dezer dagen feest. En de buren mogen daar sowieso altijd al een beetje van meegenieten, door de overmaat aan feestelijke geluiden die zich vanuit de kantine over het Bekkerveld verspreiden. maar bij het negende lustrum zijn de buren echt wat meer betrokken in de feestvreugde. Al met al een geste die door de bewoners bijzonder op prijs gesteld werd. En met de herrie zal het nu ook wel minder zijn geworden mogen we veronderstellen.
bron: Limburgs Dagblad 24 maart 1977.
ps. Harry van Wersch was met haar getrouwd.
Klik hier voor Harrie van Wersch in de Heerlense Tak.