Toen Aken op 21 oktober 1944 door de Amerikanen bevrijd was, kwamen op aandrang van de nieuwe burgemeester van Aken in november van dat jaar vijf mannen en één vrouw  van diverse vakbonden bij elkaar waaronder Johann Peter Vanwersch, ook wel Jean Vanwersch. De burgemeester had het “verzoek” van de Amerikanen gekregen om de belangrijkste stads-taken in te laten vullen door nieuw te kiezen kandidaten in plaats van de Nazi’s die er nog steeds zaten. Zij verlangden de inzet van sociaaldemocraten in belangrijke functies. Jean (uitspraak: Scheng) Vanwersch werd de voorzitter van het Arbeidsbureau.

Die zes mensen maakten plannen om een nieuwe vakbond op te richten en na de Nazitijd., weer de touwtjes in eigen handen te nemen.  Onder hen was Jean Vanwersch. Alle zes waren ze vanaf het begin tegen het Nationaal Socialisme geweest. 

Jean Vanwersch moest helemaal niets van de Nazi’s hebben. Op 2 mei 1933 vielen de Nazi’s de vergaderzaal van de Allgemeiner Deutscher Gewerkschaftsbund binnen. De aanwezigen werden verhoord en ze namen er drie gevangen terwijl de rest vrij was om te gaan. Een van de drie gevangenen was Jean. Ze werden enkele dagen later weer vrijgelaten. 

Zij konden nu van de eerder gemaakte fouten leren, geen opsplitsing meer in verschillende politieke richtingen. Jean was een begenadigd spreker, vandaar werd hij der Mulle van Weäsch genoemd, de ratel Vanwersch.

De nieuwe vakbond moest alle werknemers zonder uitzondering verenigen. Er moest geen voorkeur leven voor politiek, geloof of wereldbeeld. Het moest een sterke centraal punt zijn, niet gericht op een bepaalde beroepsgroep, maar ook niet een toevallig samengaan van enkele vakbonden en vooral niet partij afhankelijkheid.

De zes initiatiefnemers maakten hun plannen, schreven een voorstel en vier van hen, waaronder Jean Vanwersch, bespraken dit op 10 maart 1945 met de Amerikaanse majoor Bradford.
Opperbevelhebber Eisenhower had in december 1944 al toegestaan dat er een nieuwe vakbond moest komen. Op 14 maart 1945 gaf Bradford het groene licht.

Op 18 maart 1945 kwam rond de 80 man op uitnodiging via mond op mond bericht samen bij de oprichtingsvergadering. Voornamelijk de oude vakbondsmannen van alle richtingen. Nooit meer zou de nieuwe vakbond, volgens de plannen, versplinterd worden, nooit meer zou de nieuwe vakbond de speelbal zijn van politieke partijen. Het was dan ook logisch dat de nieuwe naam Freier Deutscher Gewerkschaftsbund Aachen (FDGB) werd, de Onafhankelijke Duitse Vakbond Aken.

De eerste taak van de nieuwe vakbond was ervoor te zorgen het leven van alle dag weer op de rails te zetten. Werkeloosheid, onderdak en honger kenmerkten de zorgen van de burger in het naoorlogse Aken. De economie moest weer gaan draaien, mensen moesten weer sociale verzekeringen hebben zoals woonruimte, kleding, verwarming en natuurlijk eten. Ook het politieke leven moest niet vergeten worden, men moest ont-nazied worden, nieuwe partijen moesten er komen.

Jean kon niet lang bij de nieuwe vakbond blijven; de Amerikanen ontsloegen hem “omdat hij de nodige kwalificaties niet had.” Het boek Aachener machen Geschichte staat op pag 179 dat dat een politiek besluit was omdat de Amerikanen bang waren voor te veel burgerlijke geluiden.

Geen makkelijke taken voor de nieuwe vakbond.

Helaas was één vakbond een brug te ver. Toen de Engelsen in juni 1945 de Amerikanen in Aken vervingen, blokkeerden zij de centrale vakbond en waren pleitbezorger voor aparte vakbonden. Dat was het eind van het Akens initiatief. De FDGB ging wel verder en hield vervolgens in Berlijn van 9 tot 11 februari 1946 een nieuwe oprichtingsvergadering.

bron: Aachener Nachrichten 10 maart 2005

Wikipedia vermeldt: De vertegenwoordigers van de partijen streefden naar één grote, alles overkoepelende neutrale vakbond, die de vele – veelal naar levensovertuiging of ideologie ingestelde – vakbonden tijdens de Duitse Weimarrepubliek zou gaan vervangen. De communisten en de katholieke vakbondsmannen streefden naar zo’n eenheidsvakbond. Tot 1949 bleef de vakbond neutraal, maar na de oprichting van de DDR in oktober 1949, waren het vooral de communisten die de dienst uitmaakten binnen de FDGB.

Klik hier voor Johann Peter van Wersch in de Kerkraadse Tak.