Genealogische website Warsage

2022

rtv oost jan van weersOekraïense ziekenhuizen, scholen en een internaat kijken uit naar de komst van hulpverlener Jan van Weers (88)

8 augustus, 18:46 •4 minuten leestijd

Vandaag komt een vrachtwagen vol hulpgoederen aan in het westen van Oekraïne. De spullen zijn verzameld door de Stichting Onderwijs Twente Oekraïne. Drijvende kracht is Jan van Weers (88). “Zolang ik me gezond voel, blijf ik dit doen.”

 

In de kelder van een gebouw op het terrein van Universiteit Twente controleert Jan van Weers of de juiste dozen met hulpgoederen, computers en rollators worden meegenomen naar de vrachtwagen. Afgelopen zaterdag waren ongeveer vijftien vrijwilligers bezig met het inladen van al het materiaal. Dat is een klus vol hindernissen, want in de kelder lopen buizen en pijpleidingen op anderhalve meter hoogte.

Het zijn vooral oud-medewerkers van de universiteit die zich in het zweet werken. Er zijn ook vrijwilligers bij die werken bij Grolsch. “We krijgen voor onze hulp een vrije dag. Maar daar gaat het mij niet om. Collega’s die werken in Polen en Roemenië, die voelen de dreiging van de oorlog. Het voelt goed om dit initiatief te steunen.”

SOTO
Al 24 jaar reist Jan van Weers jaarlijks met een vrachtwagen vol bruikbare spullen van Twente naar het westen van Oekraïne. Daar heeft hij met zijn Stichting Onderwijs Twente Oekraïne (SOTO) inmiddels een groot netwerk opgebouwd bij onder meer ziekenhuizen, scholen en een internaat.
Bij het internaat willen we ook een zorgboerderij bouwen

“We hebben daar een aantal jaar geleden een dagopvang voor gehandicapte kinderen opgezet”, vertelt Van Weers enthousiast. “Die draait als een tierelier. Ik heb nu bouwtekeningen bij me. Want bij het kinderinternaat staat een grote schuur en de directrice heeft gevraagd of we daar een zorgboerderij van kunnen maken. Dat is dus nu het plan.” Er gaat alvast een broedmachine mee om eieren uit te broeden.


Oorlog
Van Weers valt even stil als het over de oorlog gaat die Rusland in Oekraïne is begonnen. “Het is verschrikkelijk wat daar gebeurt.” Volgens de initiatiefnemer is het in het westen van het land wel relatief veilig. “Het luchtalarm gaat regelmatig af, maar daar blijft het bij.” Toch raakte een goede kennis van hem in maart ernstig gewond toen een trainingscentrum vlakbij de Poolse grens werd geraakt. Zeker 35 mensen kwamen daarbij om het leven en er vielen meer dan honderd gewonden. “Die kennis zat bij de gewonden. Hij lag wekenlang op de intensive care en heeft nog steeds scherven in zijn body. Maar ik denk dat hij erbovenop komt.”


Dankbaar
Binnen een paar uur hebben de vrijwilligers de vrachtwagen helemaal volgeladen. Afgezien van de paar vrijwilligers van de bierbrouwer, zeulen mannen van dik in de zeventig met stapels stoelen, tafels, ontelbare dozen, fietsen en medische hulpmiddelen. “Het is dankbaar werk dit”, zegt een van hen. Als de oplegger van meer dan tachtig kuub helemaal is volgestouwd, verschijnt de chauffeur fris en fruitig voor de lange reis. Hij is uitgekozen omdat hij vloeiend Russisch spreekt.

Paklijst
Jan van Weers houdt het inpakproces goed in de gaten. “Elk product is genummerd. Alles staat op de paklijst, om ervoor te zorgen dat we zo soepel mogelijk Oekraïne binnenkomen.” Die paklijst is ook vertaald. Volgens Van Weers kom je zonder paklijst het land niet in. “De douane wil weten of er spullen bijzitten die voor de oorlog kunnen worden gebruikt. Zoals rolstoelen. Daar hebben we er wel een paar van bij ons. Ik hoop dat ze die erin laten zitten, want ze zijn bedoeld voor een ziekenhuis. Maar ik snap ook als militairen die uit de vrachtwagen zouden halen voor eigen gebruik.”
Als ze me moeten hebben, dat is dan jammer.

Zelf rijdt hij met iemand anders een dag later achter de vrachtwagen aan. “Zo komen we tegelijk op de plaats van bestemming.” Zorgen over zijn eigen veiligheid maakt Jan van Weers zich niet. “Bovendien, zolang ik me gezond voel, blijf ik dit doen.” Hij begint te lachen. “En als ze me moeten hebben, dat is dan jammer.”

© RTV Oost

2021

jan van weers Nog steeds is Jan van Weers bezig met transporten van hulpgoederen naar de Oekraine. Uiteraard samen met de Stichting Onderwijs Twente Oekraine (SOTO). Dit 22ste jaar voor de 31ste keer.

 

Na dagverblijf voor gehandicapte kinderen is een zorgboerderij wellicht het laatste project van SOTO Hengelo
HENGELO – Hij heeft net zijn 31ste transport voor SOTO achter de rug. Een mijlpaal die aandacht verdient, vindt Jan van Weers. „Want het is nog steeds hard nodig.” Voor hem komt het einde van de hulptransporten naar Oekraïne in zicht. De vraag is hoe het daarna verder gaat. 
„Novoiavorivsk.” Hij spreekt het uit zonder te stotteren. „Ja, ik liet het de leerlingen van Twickel bij uitwisselingen soms expres een paar keer hardop zeggen”, lacht Jan van Weers. Oefening baart kunst. Al 22 jaar rijdt hij naar die stad in West-Oekraïne. Zo’n 1450 kilometer heen en terug. 


Mooie auto’s, betere tijden
In januari vorig jaar was de dertigste rit. Een logisch moment om aandacht aan het werk van SOTO (Stichting Onderwijs Twente Oekraïne) te schenken. Maar dat gebeurde niet. Daarom doet Van Weers, net terug van de 31ste rit, nu graag zijn verhaal. Niet voor hemzelf. Maar voor de mensen daar. „Het is nog steeds hard nodig.”
Op het oog gaat het, zeker vergeleken met 22 jaar, een stuk beter met het land. „De eerste jaren dat we er met de auto waren, moesten we die ’s nachts op een bewaakt terrein parkeren. Anders vonden we hem terug op blokken en zonder spiegels. Nu rijden er overal mooie auto’s rond.”

 

Nauwelijks computers
Veel is schijn. „Het verschil tussen arm en rijk is erg groot.” Kinderen zitten op school vaak op wankele stoelen en aan gammele tafels. Computers zijn er niet of nauwelijks. Niet voor niets bestond ook de 800 kuub aan lading van de laatste rit voor een groot deel uit hier afgeschreven schoolmeubilair en opgeknapte computers.


Ook speelgoed voor de kinderen kan SOTO nog goed gebruiken. „Maar tweedehandskleding liever niet meer. Daar hebben we momenteel meer dan genoeg van.” De spullen worden met name verspreid onder scholen en ziekenhuizen.
Wapenen tegen grootste schreeuwers
Van Weers ziet er persoonlijk op toe dat de spullen op de goede plek komen. „Daarom ga ik ook altijd mee”, zegt de 87-jarige Hengeloër. „Want anders pikken de grootste schreeuwers de mooiste spullen in. Zo wilde de directeur van een ziekenhuis bepaalde stoelen die voor een school waren. Hij had de schooldirecteur al zover dat die ze wel wilde afstaan. Dat heb ik voorkomen. Ik zei: zeg maar wat je nodig hebt, dan neem ik het de volgende keer voor je mee.”

 

Wel een knuffel, geen gesprek
Er zijn momenten dat hij bijkans wordt doodgeknuffeld door mensen voor wie het leven dankzij SOTO, opgezet door Van Weers en andere pensionado’s van de Universiteit Twente, een stukje draaglijker werd. Waarbij dan vaak iets onverstaanbaars wordt gezegd. Want ondanks al die reizen spreekt en verstaat hij nauwelijks Oekraïens. „Hallo, goedemorgen en ‘ik begrijp u niet’. Dat laatste is wel een belangrijk zinnetje.”
En de Oekraïners, tenzij hoger opgeleid, spreken meestal geen woord Engels.  Dus een goed gesprek over of de  plaatselijke bevolking hun werk waardeert, zit er niet in. En dat frustreert soms best wel, geeft Van Weers toe. „Het is niet anders. Hun taal is gewoon te moeilijk om te leren.”


Kaarsen, slippers en theedoeken
Ondanks de taalproblemen weet SOTO heel wat te bereiken in Novoiavorivsk en omgeving. Van Weers haalt een zware koffer met diverse soorten kaarsen tevoorschijn, die hij hier wil verkopen. Laat ook een theedoek en slippers zien. Allemaal met het logo van het Regina Centrum, het dagverblijf voor kinderen met een beperking dat mogelijk werd gemaakt door de stichting.
„Het is het enige dagverblijf in de regio daar”, vertelt Van Weers met gepaste trots. „Zonder zouden de kinderen op straat moeten leven. En het mooie is, dat er inmiddels het voornemen is om elders een tweede verblijf te realiseren. Met Regina als voorbeeld. Kijk, daar doe je het voor.”


Broedmachine als mooi begin
Hij is zelf al weer met een nieuw project bezig: een zorgboerderij. Daartoe moet een oude schuur worden verbouwd bij een internaat, 40 kilometer verderop, in Krakovets. Nu staat er alleen nog maar een paard op stal en lopen er wat schapen rond. En staat er sinds kort een door Van Weers meegebrachte broedmachine. „Het begin is er. Maar er moet nog veel gebeuren.”
Momenteel wordt gekeken hoeveel geld er nodig is. Als dat duidelijk is, komt SOTO in actie om in Twente geld in te zamelen. Van Weers hoopt dat er in de loop van volgend jaar kan worden begonnen met de verbouwing van de schuur. Misschien al ergens in mei, als de 32ste rit staat gepland.


De jaren gaan tellen
De realisatie van de zorgboerderij wordt Van Weers’ laatste kunstje. De jaren beginnen, zoals bij de meeste vrijwilligers van de stichting, te tellen. „Nog een jaar of twee en dan stop ik”, zegt de directeur. En dan? „Dan vrees ik dat het met SOTO is gedaan. Tenzij zich nog een opvolger meldt.”

De Stentor, 8 november 2021

tekst: Michel Hasselerharm

foto: Frans Nikkels.

2011

jan-van-weersSinds 1970 is Jan van Weers veertig jaar voorzitter van het bestuur van de Biologische Tuinvereniging Drienerlo verbonden aan de Universiteit van Twente. In 2011 nam hij afscheid.

2009

Jan van Weers, koninklijk onderscheiden.

De heer Van Weers heeft zich vanaf 1995 zeer verdienstelijk en betrokken ingezet voor mensen en instellingen in Oekraïne. Decorandus wordt omschreven als een bindende figuur, die een hecht team van vrijwilligers tot stand heeft weten te brengen. Zijn inspanningen hebben geleid tot de zeer gewaardeerde Stichting Onderwijs Twente-Oekraïne (SOTO), tastbare resultaten voor de partnerinstellingen in Oekraïne, tot verruiming van het blikveld voor vele leerlingen van Twickel College en tot een solidarisering van gezinnen in de Moeder Theresa Parochie met het lot van Oekraïense kinderen. Naast bovenstaande verdiensten is de heer van Weers vanaf 1973 tot op heden bestuurlijk verdienstelijk voor de Biologische Tuinvereniging Drienerlo.

 

Hij is de drijvende kracht geweest bij het realiseren van: waterputten, ringleiding water, koude bak, bessenkooi en een professionele sproei-installatie. Daarbij wist hij altijd wegen te vinden om zo efficiënt mogelijk met middelen en materiaal om te gaan. De waterputten zijn bijvoorbeeld op ouderwetse manier met de hand gegraven met behulp van eerstejaarsstudenten tijdens hun introductie. Toen de Biologische Tuinvereniging Drienerlo de gereedschapsruimte op moest geven wist de heer Van Weers, in onderhandeling met de Universiteit Twente (UT), dit om te zetten in een verbetering, namelijk in een nieuwe ontmoetingsruimte annex gereedschapshok, gefinancierd door de UT. In 1990 was de heer Van Weers mede-oprichter van het personeelskoor De Kringzingers van de Universiteit Twente. Tot op heden is hij als voorzitter actief. Vanaf 1984 tot heden is decorandus als medeoprichter/voorzitter en commissielid verdienstelijk voor het Twents Byzantijns Koor.

bron: Hengelo’s Weekkrant, 29 april 2009 

 

Noot: Jan is nog steeds secretaris van SOTO. Hij schreef zelf:

In 1997 heb ik  met het Twents Byzantijns Koor een concert reis gemaakt naar Oekraïne daar heb ik toestanden gezien die om hulp vroegen. Een jaar later ging ik met de VUT en wilde met mijn vrije tijd daar een nuttige invulling aan geven. Een paar oud UT collega’s heb ik bereid gevonden ook hun schouders daar onder te zetten. Op 23 maart 1998 zaten we bij de notaris om de akte te ondertekenen. We hebben eerst een oriëntatie reis (op eigen kosten) gemaakt om indrukken op te doen en ons doel vast te stellen. Al vrij snel ging een eerste hulp transport naar Oekraïne. Maar we wilden naast de humanitaire hulp ook aandacht besteden aan culturele uitwisselingen.

 

In 1999 gingen we met 14 Twickel College leerlingen uit Hengelo (O) in twee mini busjes naar Oekraïne, op de terugweg brachten we ook een bezoek aan het concentratie kamp Auschwitch. De Twickel leerlingen werden onder gebracht bij leerlingen van het Lyceum in Novoyavorivsk. Een half jaar later werd een tegenbezoek door de leerlingen van het Lyceum uit Novoyavorivsk gebracht. SOTO heeft deze uitwisselingen vijf jaar georganiseerd. Het Twickel College heeft de organisatie nu overgenomen wat voor SOTO verheugend is dat deze uitwisselingen gecontinueerd worden. In 2007 is SOTO in samenwerking met het 1e communie project van de Moeder Teresa kerk begonnen om een aantal weeskinderen uit het Internaat uit Krakovets tijdens de zomer vakantie onder te brengen bij gast gezinnen bij voorkeur met kinderen. Nu wordt het project ondersteund door de Goede Herder parochie van alle katholieke geloofgemeenschappen in Hengelo en omstreken.

 

bron: website SOTO

Voor de 16e keer vertrok zaterdag 26 september 2009 een tjokvolle vrachtauto vanaf de UT richting Oekraïne, uiteraard weer volgeladen door medewerkers van de `Stichting Onderwijs Twente Oekraïne’ (SOTO). Initiatiefnemer en secretaris van de Stichting is oud-UTmedewerker Jan van Weers (75), die niet voor niets dit jaar de Koninklijke onderscheiding ontving van Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. De transporten, gechauffeerd door vrijwilligers met het vereiste diploma en ervaring, worden steeds door van Weers voorbereid en begeleid.

 

Zijn ervaring met het `nemen’ van de Pools-Oekraïense grens is met de jaren gegroeid. Belangrijk dat een van de chauffeurs vloeiend Russisch spreekt. Een Russische mop wil een douanier er nog wel eens toe verleiden om wat minder chagrijnig te doen en/of een stapje harder te doen dan hij gewend is. Voor steekpenningen – voor wie goed kijkt een regelmatig gebruikt en kennelijk probaat middel om voorrang te krijgen en `zonder problemen’ de grens te passeren – is de Stichting niet in! Dáárvoor dragen de donateurs hun giften niet bij.

 

Scholen en een hospitaal vormen het voornaamste `doelwit’ van SOTO. Deze maal kon het hospitaal gelukkig worden gemaakt met een centrifuge voor de afdeling Bloedtransfusie, op verzoek van de Stichting beschikbaar gesteld door Stichting Sanquin Nederland. Eerder konden al 5 tandartsstoelen met bijbehoren naar Oekraïne verhuizen, geschonken door `Dental Health International’. De medische apparatuur in het hospitaal verkeert in zorgwekkende staat en stamt veelal uit de jaren ’70 van de vorige eeuw. Het is te gek voor woorden, maar SOTO vormt in dat opzicht de enige hoop voor het ziekenhuis. Als er onder de lezers mensen zijn met goede contacten in een Nederlands ziekenhuis hoort SOTO dat graag (bel Jan van Weers, 074.2193468). Ook nieuwe donateurs zijn méér dan welkom (giro 7949129 ten name van Stichting Onderwijs Twente Oekraïne, Enschede).

bron: redactie UT-Nieuws 8 oktober 2009

 

2006

oekraineOud-medewerkers in de weer voor Oekraine.

Een enorme vrachtwagen vol met computers, ovens, rolstoelen, wastafels, kleding, schoolborden en ander nuttig materiaal vertrok afgelopen weekend richting Oekraine. Aan boord van de vrachtauto Jan van Weers, oud-UT-medewerker en oprichter van de Stichting Onderwijs Twente Oekraine.

 

`We krijgen de vrachtauto meer dan vol’, laat Van Weers vlak voor vertrek weten, als hij net klaar is met zijn wekelijkse karwei op de UT. Iedere dinsdagochtend komt een groep vrijwilligers, voornamelijk gepensioneerde UT-medewerkers, op het terrein naast de WOT bijeen om de ingezamelde goederen te controleren en eventueel te repareren. Van Weers was zelf jarenlang vakgroeptechnicus bij EL en ging acht jaar geleden met de vut. Hij was toen al eens in Oekraïne geweest en dacht: Daar is een boel te doen. Eenmaal gepensioneerd richtte hij SOTO op en ging aan de slag. `Ik heb wat andere personeelsleden om me heen verzameld en zo is het begonnen. We krijgen van allerlei kanten goederen binnen, we hebben dit keer bijvoorbeeld een lading stoelen bij ons uit de bibliotheek in de Vrijhof die nu wordt verbouwd. Die gaan naar scholen. Ook uit Cubicus hebben we na de brand een hoop spullen mogen halen. Ik ben er erg alert op. Als ik ergens een schoolbord in een gang zie staan, dan vraag ik meteen aan de gebouwbeheerder of ik het mag hebben.’ Uit particuliere giften betaalt de stichting het transport naar de diverse bestemmingen in Oekraïne.

 

SOTO richt zich op scholen (onder meer een HTS) en ziekenhuizen. Welkome goederen zijn onder meer leermiddelen voor technisch onderwijs, schoolmeubilair, ziekenhuisbedden, elektronische en medische apparatuur, sanitair en rolstoelen. `Meestal krijgen we een wensenlijstje’, zegt Van Weers. `De laatste keer kreeg ik het verzoek om een kinderrolstoel mee te nemen. Dat is gelukt. De moeder van het gehandicapte kind begon te huilen toen ik haar de rolstoel gaf. Die kon ze immers nooit betalen. Toen zei ik dat dat natuurlijk ook helemaal niet hoefde. Dat zijn mooie momenten.’

bron: redactie UT-Nieuws, 23 mei 2006

 

Klik hier voor Jan van Weers in de Haagse Tak.

error: